Rozwój rozumiany jest najczęściej jako długotrwały proces. Człowiek rozwija się i zmienia przez całe swoje życie. Rozwój należy rozpatrywać zarówno w aspekcie całościowym (holistycznym), jak i częściowym - somatycznym, emocjonalnym, intelektualnym, duchowym i społecznym.
Rozwój osobisty (w tym także rozwój zawodowy) stanowi element całożyciowego rozwoju człowieka, bowiem nie kończy się wraz z chwilą osiągnięcia dorosłości, jest procesem przekształcania się struktury psychicznej i zachowań człowieka w wymiarze jego całego życia.
Rozwój osobisty może być realizowany się w sposób świadomy lub nieświadomy.
Rozwój świadomy bazuje na przekonaniu, że wszystko czego doświadczamy w swoim życiu, stanowi moja własną zasługę, przy czym zauważam zewnętrzne oddziaływania środowiska (bliższego i dalszego otoczenia, w którym żyje człowiek). Rozwój nieświadomy wynika z uczuć drzemiących w człowieku, takich jak m.in. chęć doskonalenia czy rywalizacja. Realizuje się w tych działaniach, w których opieramy swoje postępowanie na ogólnie przyjętych wzorcach postępowania np. stara się być lepsza w tym co robi, rywalizuje z otoczeniem (by mieć więcej pieniędzy, być wyżej w hierarchii społecznej, być bardziej znaną) na różne sposoby, dążąc przy tym do wytyczonych wcześniej celów. Rozwój nieświadomy kończy się w momencie, gdy osiągnięcie założonych celów nie przyczyniło się do wzrostu ogólnego zadowolenia ( nie osiągamy w założonej perspektywie czasu danego celu). W przypadku, gdy człowiek dostrzega przyczynę niepowodzenia w sobie (nie w innych ludziach), jest to pierwszym krokiem do wejścia na drogę rozwoju świadomego, a więc rozwoju, który bazuje na założeniu, że każdy jestem kreatorem własnego losu.
Z perspektywy osobistego wyboru szczególnie ważne jest to, czy obrane działanie jest rzeczywiście tym czego pragnie człowiek, czy być może określona aktywność stanowi rezultat oczekiwań innych, czy jest działaniem podjętym w ramach pewnego utartego schematu. Rozwój zawodowy stanowi jedną z wielu kategorii ogólnego rozwoju jednostki. Rozwój zawodowy jest drogą człowieka, która rozpoczyna się w momencie zaznajomienia z obszarami działalności kulturalnej i gospodarczej poprzez przygotowanie ogólnozawodowe, osiągnięcia w pracy zawodowej i awanse, aż do momentu jej zakończenia.
W ujęciu szerokim, rozwój zawodowy to proces uczenia się, któremu są podporządkowywane wszelkie przejawy zachowania zawodowego. Rozumiany jest jako sukcesywny wzrost oraz aktualizacja zdolności człowieka do podjęcia ściśle określonych typów zachowania zawodowego wraz z powiększaniem ich repertuaru lub zespołu/zasobu zachowania zawodowego. W związku z powyższym, rozwój zawodowy obejmuje wszelkie możliwe aspekty rozwojowe mogące być bezpośrednio powiązane z pracą
Podsumowując, przeświadczenie o poczuciu własnego rozwoju a tym bardziej o możliwości takiego poczucia, decyduje postawa człowieka wobec zdarzeń których doświadcza, zwłaszcza takich, które nastawione jest na współdziałanie z procesem życia, odczytywanie jego wskazań, wykorzystywanie doświadczeń do uczenia się, wzmacniania i budowania siebie.